Với diễn biến bệnh nhanh và lây lan rộng, đây là căn bệnh đáng sợ nhất đối với các nhà vườn. Để phần nào giúp bà con nhận định được căn bệnh đáng sợ này và có những biện pháp phòng trừ kịp thời, chúng ta cùng tìm hiểu về các nguyên nhân, triệu chứng cũng như sự phát sinh phát triển bệnh chết nhanh trên cây tiêu ngay bây giờ nhé!
1. Nguyên nhân gây bệnh chết nhanh trên cây tiêu
Bệnh thường do nấm Phytophthora spp. kết hợp với các loại nấm khác gây nên. Loại nấm gây hại chủ yếu và khiến rễ bị thối nhanh là nấm Phytophthora capsori nằm sâu trong đất.
Nấm phát triển khi trời mưa, trong điều kiện đất ngập nước nên bệnh chết nhanh thường bùng phát chủ yếu vào những tháng mưa nhiều và tập trung ở những vùng đất trũng, không thoát nước tốt. Nếu bệnh bùng phát trong điều kiện mưa nhiều và kéo dài thì khả năng lây lan nhanh, có thể phát triển thành dịch và khó ngăn chặn.
Bệnh xuất hiện chủ yêu ở những cây có sức sinh trưởng kém, khả năng chống chịu thấp do không được chăm sóc kỹ lưỡng. Cây có vết thưởng ở rễ.
Nấm Phytophthora spp. thường sống trong đất, lây lan chủ yếu qua nước mưa, từ vùng đất cao xuống vùng đất thấp. Nước tưới có chứa nguồn bệnh hoặc các thân, cành, lá tiêu bị bệnh lây lan qua những vùng khác.
Ở những vườn cây ẩm thấp, bộ tán rậm rạp có độ ẩm không khí cao, nấm bệnh phát triển mạnh hơn.
2. Triệu chứng bệnh chết nhanh.
Bệnh chết nhanh thường bắt đầu từ rễ, sau đó lây lan lên thân, lá, cành quả. Nấm bệnh có thể gây hại lên tất cả các bộ phận của cây. Triệu chứng của bệnh ở mỗi bộ phận như sau:
a. Triệu chứng ở phần cổ rễ.
Đây thường là điểm tấn công của nấm bệnh. Khi bị nấm tấn công, phần cổ rễ tiếp giáp với mặt đất xuất hiện những vết thâm đen. Nấm tấn công và xâm nhập vào hệ thống mạch dẫn của cây tiêu khiến cây không thể hút nước và chất dinh dưỡng lên nuôi cây khiến lá bị héo. Nếu bị nhẹ thì lá chỉ bắt đầu héo những vẫn còn màu xanh, sau dần mới úa vàng cục bộ, héo rũ và chết khô theo dây tiêu. Thời gian phát bệnh nhanh, thường từ khi cây bị héo đến khi cây chết khô chỉ trong vòng 5- 10 ngày nên được gọi là bệnh chết nhanh. Khi cây bị bệnh nặng, hệ thân ngầm và rễ cây đổi màu thâm đen, hư thối và xuất hiện trơn nhớt có mùi thối khó chịu.
b. Triệu chứng trên rễ cây.
Nấm Phytophthora thường nằm trong đất nên hệ thống rễ cây tiêu thường bị tấn công đầu tiên. Nấm thường tấn công vào các rễ nhỏ của cây, sau đó từ hệ thống mạch dẫn di chuyển dần sang hệ thống rễ chính rồi lên cổ rễ. Nấm tấn công nhanh và làm thối rễ từ dưới đất khiến cây bị suy yếu từ từ, chậm phát triển, vàng lá. Biểu hiện bên ngoài của cây khá giống với bệnh chết chậm nhưng chỉ vài tuần là cây héo rũ rồi chết.
c. Triệu chứng trên thân, cành, lá.
Nếu nấm bệnh tấn công lên những bộ phận như thân, cành, lá thì các bộ phận này sẽ bị thối đen. Khi bị nấm tấn công, lá sẽ bị mềm ra và sũng nước. Từ đó xuất hiện các vết thâm đen rồi thối dần, cành thối và cháy lá. Những lá tiêu nằm sát với mặt đất thường dễ nhiễm bệnh hơn, do nấm Phytophthora theo nước mưa bắn lên lá và lây lan thành bệnh.
d. Triệu chứng trên gié hoa và quả.
Đây thường không phải là nơi bắt nguồn của bệnh, nhưng khi bị nấm tấn công các gié hoa sẽ bị rụng, quả và gié bị thâm đen.
3. Biện pháp phòng trừ.
Bệnh chết nhanh thường khó điều trị tận gốc, khi phát hiện ra bệnh thường thì bệnh đã bị nặng nên chỉ có thể loại bỏ cây và tiêu hủy ra khỏi vườn. Chính vì vậy để vườn cây tránh xa khỏi bệnh chết nhanh chúng ta cần áp dụng các biện pháp phòng là chủ yếu. Bà con nông dân nên áp dụng kết hợp các biện pháp canh tác và sinh học, phòng trừ tổng hợp để giúp vườn cây được phát triển tốt nhất, tạo sức đề kháng cho cây và giúp cây có khả năng chống lại bệnh.